Hieronder staan enkele klachten die vaak voorkomen en bij ons aan bod kunnen komen. Andere klachten dan die hieronder kunnen ook besproken worden. Indien nodig, verwijzen we je door naar de juiste psycholoog, therapeut of psychiater.

Depressie

Een depressie is een stemmingsstoornis die wordt gekenmerkt door een periode met een verlies aan levenslust en zware neerslachtigheid. Andere klachten zijn:

• Weinig interesse
• Veel/weinig slapen
• Veel/weinig eten
• Minder energie
• Piekeren
• Schuldgevoelens
• Lage zelfwaarde
• Wanhoop
• Suïcidegedachten
• ...

Je kan een depressie krijgen door bepaalde aanleidingen in je leven zoals een relatiebreuk, ontslag op het werk of het verlies van een dierbaar persoon. Maar een depressie kan soms ook de kop op steken zonder dat er een specifieke oorzaak is.

Angst

Angst is een normale reactie op een bedreigende situatie. Wanneer de schrik er echter voor zorgt dat je niet meer goed functioneert, spreekt men van een angststoornis of een fobie. Dit kan bestaan uit:

• Paniek
• Hyperventilatie
• Overmatig piekeren
• Sociale fobie
• Pleinvrees
• ...

Dit gevoel ontstaat vaak uit een soort negatieve inbeelding van onszelf of van situaties, die meestal niet overeenkomt met de realiteit. Onze natuurlijke reactie hiertegen is hetgeen waarvoor we bang zijn uit de weg te gaan en te vermijden. Iemand die bijvoorbeeld schrik heeft in sociale situaties, zal steeds minder en minder contact opzoeken met andere mensen. Maar hierdoor maak je de spanning op termijn alleen maar groter en ga je bepaalde, soms leuke activiteiten niet meer doen.

Stress

Het is normaal dat je je af en toe wat gespannen voelt, bijvoorbeeld wanneer je als student examens hebt of als je op sollicitatiegesprek gaat. Zolang je tussendoor kan ontspannen, is er meestal geen probleem. Maar wanneer de spanning blijft aanhouden en je je niet meer kan ontspannen, is er sprake van overmatige stress. Dit kan je herkennen aan de volgende klachten:

• Opgejaagdheid
• Overgevoeligheid
• Meer fouten maken
• Snel geïrriteerd
• Besluiteloosheid
• Fysieke klachten
• Slapeloosheid
• Eetproblemen
• ...

Stress kan voorkomen op verschillende domeinen: op het werk, thuis, in relaties, ... Men spreekt ook van het spillover-effect. Personen die spanning hebben thuis, zullen op het werk ook meer gestresseerd zijn en omgekeerd.

Overmatige stress kan leiden tot klachten zoals weinig zelfvertrouwen, weinig levenslust, vermoeidheid, hoofdpijn, migraine en zelfs depressie of burn-out. Stress voorkomen kan je niet altijd, omdat het deel uitmaakt van ons leven. Maar je kunt wel leren om er constructiever mee om te gaan.

Burn-out

Burn-out betekent letterlijk opgebrand zijn. De belangrijkste kenmerken zijn:

• Vermoeidheid: je voelt je lichamelijk en/of geestelijk uitgeput. Je batterij is helemaal leeg en geraakt niet meer opgeladen.
• Controleverlies: je hebt geen controle meer over je emoties en je kunt je nog moeilijk mentaal op iets focussen.
• Mentale afstand: je voelt je minder betrokken en hebt de neiging om je werk op automatische piloot te doen.

Een burn-out en een depressie lijken op elkaar, maar toch is er een verschil. Een burn-out heeft specifiek te maken heeft met het werk en is vooral het gevolg van blijven doorgaan ook al kan je niet meer, terwijl een depressie eerder een algemene negatieve stemming is dat gepaard kan gaan met een gevoel van leegte en het stellen van levensvragen.

Zowel de context van je werk maar ook je persoonlijkheid kunnen een rol spelen in het ontstaan hiervan. Mensen die gevoelig zijn voor een burn-out, zijn vaak perfectionistisch, gedreven, plichtsbewust en leggen de lat hoog voor zichzelf.

Zelfvertrouwen

Zelfvertrouwen betekent letterlijk dat je vertrouwen hebt in jezelf. Door bepaalde gebeurtenissen in ons leven kan dit vertrouwen aangetast worden, bijvoorbeeld door pesterijen of afwijzing door anderen. Iedereen is af en toe wel eens onzeker, maar soms kan je functioneren hierdoor belemmerd worden, bijvoorbeeld door:

• Niet uit te komen voor je mening
• Geen initiatief te nemen
• Moeilijkheden in sociale relaties
• Activiteiten te vermijden
• ...

Zelfvertrouwen leer je terug stap per stap opbouwen door op te komen voor jezelf en assertiever te worden. Hierdoor zal ook je zelfbeeld verbeteren en zal je leren om jezelf graag te zien.

Rouw en verwerkingsproblemen

Iedereen wordt in zijn leven wel eens geconfronteerd met verlies of grote veranderingen. Dat je je hierdoor verdrietig of uit evenwicht voelt, is normaal. Maar wanneer dit gevoel intens blijft aanhouden en je functioneren sterk negatief beïnvloedt, spreken we van rouw of aanpassingsproblemen. Gebeurtenissen die dit kunnen veroorzaken, zijn bijvoorbeeld:

• Verhuizen naar een andere regio
• Van werk of studierichting veranderen
• Iemand verliezen die je nauw aan het hart ligt
• ...

Bij dit laatste spreekt men ook wel van rouw als keerzijde van de liefde. Iedereen gaat anders om met verwerkingsproblemen en wat voor de ene helpt, helpt daarom nog niet voor de andere. Ook hoe lang dit duurt, is voor iedereen anders. Langdurige rouw kan op den duur ook leiden tot een depressie.

Studieproblemen

Om goed te studeren moet je gemotiveerd zijn, een studiemethode hebben die bij jou past, een overzichtelijke planning hebben en kunnen omgaan met de stress die erbij komt kijken. Ook steun uit je omgeving en je relatie met medestudenten kunnen een rol spelen bij het studeren. Klachten die het studeren in de weg kunnen staan zijn:

• Faalangst
• Uitstelgedrag
• Perfectionisme
• Concentratieproblemen
• Gebrek aan motivatie
• ...

De overgang van het middelbaar naar het hoger onderwijs is voor veel studenten ook een grote aanpassing.

Loopbaanbegeleiding

De VDAB komt financieel tegemoet bij loopbaanbegeleiding. Het tarief is 40 euro voor 4 sessies. Hierbij wordt je ondersteund bij de volgende vragen:

• Je voelt je gestresseerd, futloos of overspannen door je werk.
• Je zit met twijfels en vragen over je werk.
• Je wilt meer plezier en voldoening in je werk.
• Je wilt een beter evenwicht tussen je beroeps- en privéleven.
• Je wilt weten welk werk écht bij je past.
• Je wilt de balans opmaken van je loopbaan.
• Je wilt uitzoeken welke loopbaankeuze je nu het best kunt maken.
• Je wilt bekijken hoe je je talenten volop kunt benutten.
• Je hebt het gevoel dat er meer in je zit dan wat je op je werk kunt laten zien.
• Je bent op een kruispunt in je loopbaan aangekomen en weet niet welke richting je het best kunt kiezen.

Hiervoor kun je ook terecht in onze praktijk. Voor meer algemene informatie hierover kan je ook terecht bij: www.vlaanderen.be/loopbaanbegeleiding